Bình thường khi chạm vào vật nóng hay vật gây nguy hiểm, theo phản xạ sẽ điều chỉnh tay hoặc chân chúng ta lập tức rút lại. Nhưng khi bị tê bì chân tay sẽ gây giảm phản xạ và nặng hơn là có thể mất cảm giác hoàn toàn của tay chân. Hiện tượng này là tình trạng rối loạn cảm giác hay còn gọi là dị cảm một phần hoặc hoàn toàn tại các vị trí trên cơ thể.

Ngoài cảm giác tê bì chân tay, người bệnh còn thường xuyên cảm thấy đau nhói giống như kim châm. Nguyên do thường có liên quan đến sự rối loạn chức năng của hệ thần kinh ngoại vi. Khi khởi phát thì tình trạng bị tê tay chân chỉ xuất hiện ở các đầu ngón tay, ngón chân và có cảm giác nhức nhói, giảm phản xạ. Trường hợp bệnh tiến triển nặng hơn thì các triệu chứng sẽ lan rộng ra toàn bộ chi và có thể dẫn đến mất cảm giác ở các bộ phận này.

2. Những triệu chứng của bệnh tê bì chân tay

2.1. Triệu chứng khi bệnh mới khởi phát

• Các cơn đau mỏi vai gáy lan rộng đồng thời xuất hiện cảm giác tê bì một bên.
• Khi để tay chân giữ nguyên ở một vị trí cố định trong một khoảng thời gian sẽ cảm thấy tê râm ran và khó cử động.
• Cảm giác tê buốt lan rộng dọc theo cánh tay, cổ tay rồi xuống chân, cẳng chân, gây cản trở vận động của người bệnh.
• Mất cảm giác ở tay chân: Khi trạng thái tê bì chân tay kéo dài sẽ gây ra mất cảm giác cho người bệnh. Tình trạng này thường xuất hiện nhiều nhất là vào ban đêm.
• Hiện tượng chuột rút: Việc các cơ bị co thắt một cách đột ngột khiến vùng bắp tay, bắp chân đau nhức, khó chịu.

2.2. Triệu chứng khi bệnh đã chuyển nặng

• Tình trạng bị tê tay chân kéo dài liên tục (trên 6 tuần).
• Tê bì chân tay kèm theo sự thay đổi về màu sắc, hình dạng cũng như nhiệt độ của bàn tay, chân.
• Người bệnh thường xuyên quên hay nhầm lẫn mọi việc.
• Không tự làm chủ được bàng quang và ruột.
• Xuất hiện các cơn đau đầu dữ dội.
• Thở khó và có thể dẫn đến tình trạng co giật.

3. Nguyên nhân gây ra tình trạng tê bì chân tay

Theo Viện rối loạn thần kinh và đột quỵ quốc gia (NINDS), tình trạng tê bì chân tay đi kèm với đau nhức xương khớp hình thành do nhiều nguyên nhân. Trong đó, có đến trên 75% là do các bệnh lý nguy hiểm về xương khớp như:

• Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ và cột sống thắt lưng: Đây là nguyên nhân khiến tay chân bị tê rất phổ biến. Tình trạng chèn ép các các dây thần kinh do đĩa đệm tràn ra khỏi lớp bao xơ sẽ gây tê bì vùng cánh tay và chân khiến vận động của người bệnh trở nên khó khăn.
• Thoái hóa cột sống: Cảm giác tê bì chân tay khi ngủ phần lớn là do thoái hóa cột sống cổ và thắt lưng. Khi quá trình thoái hóa diễn ra, sụn khớp hao mòn gây tổn thương cho rễ thần kinh khiến tình trạng tê bì từ vùng cổ lan xuống cánh tay và từ vùng thắt lưng lan xuống chân.
• Thoái hóa khớp: Thoái hóa các khớp như khớp tay, đầu gối làm giảm vận động của người bệnh dẫn đến chân tay hay bị tê.
• Viêm khớp dạng thấp: Khi các ổ khớp bị viêm kết hợp với việc người bệnh ngồi hoặc nằm quá lâu ở một tư thế sẽ gây cứng khớp, dẫn đến tình trạng chân tay bị tê.
• Xơ vữa động mạch: Bệnh lý này gây hẹp lòng mạch, chèn vào các dây thần kinh lân cận làm chân tay bị tê bì.

Ngoài ra còn có một số yếu tố khác làm tăng nguy cơ dẫn đến tình trạng chân tay bị tê như:

• Sai tư thế khi làm việc hoặc sinh hoạt: Có thể là người mang vác vật nặng ở một tư thế quá lâu, nghiêng người khi ngủ hay do thường xuyên phải đeo giày cao gót đều sẽ có nguy cơ bị tê chân tay.
• Căng thẳng, mệt mỏi: Khi cơ thể thường xuyên ở trạng thái lo âu, mệt mỏi sẽ khiến các tế bào thần kinh bị kích thích và gây tê ngứa, tê bì chân tay.
• Thời tiết thay đổi: Khi gặp trời lạnh đột ngột, có những trường hợp có thể bị rối loạn cảm giác dẫn đến tình trạng tê bì.

Xem thêm những thông tin hữu ích khác về sức khỏe xương khớp tại đây.

4. Những phương pháp điều trị bệnh lý tê bì chân tay

4.1. Điều trị triệu chứng

Khi bệnh mới chỉ xuất hiện những triệu chứng nhẹ thì đa phần người bệnh thường được hướng dẫn điều trị bằng một số nhóm thuốc như:

• Nhóm thuốc giảm đau, chống viêm không steroid (NSAIDS): ibuprofen, paracetamol…
• Nhóm thuốc giãn cơ: mydocalm, myonal… Có tác dụng làm giãn cơ, giảm tình trạng tê bì, cứng cơ.
• Vitamin và khoáng chất: Thường bổ sung vitamin B1, B6 và B12 giúp tăng cường chức năng của hệ thần kinh và hỗ trợ sức khỏe.

4.2. Điều trị nguyên nhân

Tê bì chân tay thường do các nguyên nhân liên quan đến sinh lý và bệnh lý của người bệnh nên việc điều trị cũng dựa trên hai yếu tố này:

4.2.1. Điều trị nguyên nhân sinh lý

• Chườm lạnh: Có thể dùng đá chườm lạnh trong khoảng 15 phút một ngày để giảm tình trạng sưng tấy, tê bì.
• Tập thể dục: Nên tập các bài tập như yoga, aerobic, pilates… để tăng lưu thông máu giúp giảm cảm giác nhức nhói, đau mỏi.
• Tránh ngồi hoặc đứng lâu trong một tư thế, hạn chế ngồi xổm và để chân bị lạnh thường xuyên.
• Nghỉ ngơi sau khi xuất hiện các cơn đau do xương khớp gây nên để tránh việc chân tay bị tê bì.
• Có chế độ ăn uống hợp lý, lành mạnh: Bổ sung đầy đủ dưỡng chất,vitamin và khoáng chất cho cơ thể để tăng cường sức khỏe và phòng ngừa viêm nhiễm. Đặc biệt nên bổ sung thêm glucosamine giúp phục hồi và bảo vệ các khớp, ngăn chặn tình trạng tay chân hay bị tê.

4.2.2. Điều trị nguyên nhân bệnh lý

• Điều trị các bệnh lý xương khớp liên quan như thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm, viêm khớp để giảm thiểu các triệu chứng tê bì chân tay đau mỏi vai gáy.
• Thiếu vitamin và dưỡng chất: Cung cấp đầy đủ vitamin và dưỡng chất qua chế độ ăn hàng ngày hoặc bổ sung trực tiếp bằng các thực phẩm chức năng.
• Bệnh đái tháo đường: Dùng thuốc để kiểm soát tốt đường huyết, duy trì chế độ ăn hợp lý và tập thể dục thường xuyên.
• Điều trị rối loạn lipid máu: Duy trì ngưỡng lipid máu ở mức an toàn.

Tê bì chân tay xảy ra phần lớn là do các bệnh lý về thoái hóa xương khớp, thoát vị đĩa đệm gây nên. Để phòng tránh cũng như ngăn ngừa tình trạng này xảy ra, người bệnh có thể bổ sung các thực phẩm chứa nhiều salicin, glucosamine và một số hoạt chất tốt cho xương khớp như ngưu tất, thiên niên kiện…